Gdańsk: wyremontowano tunel do Twierdzy Wisłoujście

Zakończyły się prace konserwatorskie przy tuneluzapewniającym wjazd do fortu carre – centralnego punktu gdańskiej TwierdzyWisłoujście. Ściany tunelu zyskały nowe, „oddychające” tynki,wyremontowano też przylegle pomieszczenia i dwoje oryginalnych 400-letnichwrót.

Twierdza Wisłoujście jest jednym z obiektów pozostającychpod pieczą Muzeum Historycznego Miasta Gdańska (MHMG). W czwartek pracownicyplacówki zaprezentowali na konferencji prasowej efekt prac remontowych, jakieprowadzane były przy tunelu wjazdowym do fortu carre od połowy czerwca.

W ramach prac wykonano m.in. zewnętrzną izolację obiektu,który ma formę murowanej poterny (rodzaj podziemnego tunelu przysypanego odgóry ziemią). „Zdjęliśmy zewnętrzną warstwę ziemi i położyliśmy membranęizolującą, którą na powrót przykryliśmy ziemią. Wykonaliśmy też drenaż, któryodprowadza wodę. To wszystko sprawia, że do murów poterny nie przedostaje sięteraz wilgoć” ? wyjaśnił w trakcie konferencji Maciej Szczepkowski, który – zramienia MHMG – kierował pracami remontowymi.

Szczepkowski dodał, że silne deszcze, które padały latem,przetestowały izolację i sprawdziła się ona w stu procentach.

W ramach prac z wewnętrznych ścian poterny skuto też tynkipołożone w latach 70., kiedy to Twierdza służyła za magazyn jednemu z lokalnychprzedsiębiorstw. „Tynki te ? mocne, grube, cementowe, bardzo szczelne,sprawiały, że mury poterny nie oddychały, a gromadząca się w nich woda niemiała dróg ujścia, co bardzo niekorzystnie wpływało na cegły” ? wyjaśniłSzczepkowski, przypominając, że jeszcze niedawno ze ścian poterny miejscamitynk odpadał grubymi płatami, odsłaniając pokruszone, uszkodzone przez wilgoćcegły.

Cementowy tynk zastąpiono specjalnym tynkiemkonserwatorskim. „Tynk ten można porównać do goreteksu: pozwala on odparowywaćwilgoć z murów, nie przepuszczając jednak wody w drugą stronę” ? zaznaczyłSzczepkowski, dodając, że zawarte w tynku składniki wiążą także szkodliwe soleodparowujące ? wraz z wilgocią – ze ścian poterny.

Prace konserwatorskie objęły również trzy pomieszczeniaprzylegające do poterny, a służące niegdyś za magazyny lub zaplecze dlastrażników pilnujących wjazdu. Jedno z tych pomieszczeń odkryto niedawno:zostało ono zamurowane najprawdopodobniej w latach 70. ub. wieku. „Wiedzieliśmyo istnieniu tego pomieszczenia, bo znajdowało się ono na planach, ale nieznaliśmy jego precyzyjnej lokalizacji: wskazała ją nam dopiero szczelina wtynku” ? wyjaśnił Szczepkowski.

Restaurację i konserwację przeszła także para zabytkowychdrewnianych wrót zamykających wjazdy do poterny. Około 400-letnie dębowe drewnooczyszczono z kilku warstw farby, naprawiono też zawiasy i inne elementy, coprzywróciło wrotom funkcjonalność.

Prace przy tunelu wjazdowym do Twierdzy kosztowały około 570tys. zł brutto. Zostały one dofinansowane ze środków Ministra Kultury iDziedzictwa Narodowego (prawie 464 tys. zł), a resztę środków wyłożyło MHMG.

Twierdza Wisłoujście to zespół budowli obronnych na prawym(wschodnim) brzegu Martwej Wisły. Powstał on w miejscu, gdzie w średniowieczudziałały nadmorskie strażnice kontrolujące ujście Wisły do Bałtyku. W składzespołu wchodzą dwa forty: czterobastionowy murowany fort zwany carre(zbudowany w latach 1586-1602) oraz otaczający go pięciobastionowy ziemny fortzwany obecnie Szańcem Wschodnim, zbudowany w latach 1624-1626.

Znakomita większość obiektów składających się na TwierdzęWisłoujście, przetrwała do dzisiejszych czasów w swojej oryginalnej formie.Dotyczy to także poterny wraz z zamykającymi ją wrotami: ich budowę ukończononajprawdopodobniej w 1602 roku.

W ostatnich latach Muzeum Historyczne Miasta Gdańskaprzeprowadziło na terenie twierdzy szereg prac remontowych i konserwatorskich.Wiele z nich wykonano dzięki funduszom pozyskanym z Unii Europejskiej,ministerstwa kultury, kasy miasta Gdańska oraz Mechanizmu FinansowegoEuropejskiego Obszaru Gospodarczego. Tylko na przeprowadzony przed kilkoma latyremont czterech bastionów fortu carre wydano ponad 16 mln zł pozyskanych zewspomnianych źródeł. Trwają starania o kolejne środki, bo zaniedbana przezdługie lata budowla wymaga wielu pilnych prac. (PAP)

„